یکی از عناصر محوری در جریان شکل گیری انقلاب اسلامی و پیروزی آن و همچنین در تداوم آن جوانان بوده اند و نقش جوانان در شکل گیری انقلاب اسلامی و پس از آن در تداوم و پیگیری اهداف و ارزشهای آن قابل انکار نیست.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از اروم نیوز، «در رژیم گذشته هم علی رغم سرکوب و فشار و گمراه سازی دستگاه های مختلف آن رژیم جبار، بالاخره دانشجویان در گرایش به اسلام و اوج اسلام طلبی و اسلام خواهی، کار خودشان را کردند و نقش خودشان را ایفا کردند».

نقش حرکت توده های مختلف مردم از جمله دانشجویان در پیروزی انقلاب اسلامی و پدید آمدن نقطه شروع حرکتی تمدن ساز و جهانی در همه ابعاد خود به رهبری حضرت امام خمینی (ره) بر هیچ کس پوشیده نیست.

 در این میان یکی از تشکیلاتی که با سازماندهی جوانان نقش بزرگی را در این زمینه ایفا می کردند تشکلات دانشجویی بود که همپای همه آحاد ملت در به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی نقش خود را ایفا کرد.

همسو بودن دانشجویان با تحولات جامعه ایران و حضورآنان در اکثر مراکز آموزش عالی به خصوص در سالهای آخر عمر حکومت پهلوی ما را به نقش و جایگاه دانشجویان در این انقلاب رهنمون می سازد که خواستار ایجاد دگرگونی های بنیادی اقتصادی ،سیاسی و ایدئولوژیک در نظام حکومتی پهلوی بودند.

شاید بتوان نمود مطالبه گری دانشجویان در جریان مبارزات مردمی قبل از انقلاب را در ایجاد مراکز، کانون هاو کتابخانه های اسلامی که نوعی بازگشت به ارزش های دینی بود جستجو کرد.

محققان روسی در مورد اهمیت نقش دانشجویان در انقلاب اسلامی اینگونه نوشته اند که بدون شک دانشجویان از پیشروها و یکی از نیروهای اصلی انقلاب به شمار می رفتند که دانشگاه های ایران را به مرکزی برای مبارزاتن انقلابی تبدیل کرده بودند.

اوج فعالیت های مذهبی دانشجویان طی سالهای 1352-1356 بوده است در شرایطی که رژیم سعی داشت دانشگاه را به محیطی فاقد انگیزه های مذهبی و اجتماعی تبدیل کند دانشجویان با تشکیل انجمن های اسلامی و ایجاد کتابخانه های اسلامی سعی در ترویج هرچه بیشتر اندیشه های مذهبی در دانشگاه داشتند.

نقش پیشرویی اجتماعی، یکی از کارکردهای ثانوی اما طبیعی دانشگاه هاست و به جرات میتوان گفت در جوامع و کشورهای گوناگون دانشگاه ها طلایه دار حرکت های پیشروانه، نوگرایانه، اصلاحی و یا انقلابی جوامع خود هستند.

در کشور ما نیز دانشجویان دانشگاههای کشور این نقش را در انقلاب اسلامی به بهترین نحو ایفا کردند و در جریان شکل گیری و اوج یابی نهضت اسلامی ایران، به شکل های گوناگون در آن سهیم شدند و نقش پیشروانه خود را ایفا کردند چنان که مقام معظم رهبری در سخنرانی در جلسه پرسش و پاسخ در مسجد دانشگاه تهران در آبان سال 66 نقش جنبش دانشجویی را در پیروزی انقلاب اسلامی اینگونه تشریح می نمایند: «در رژیم گذشته هم علی رغم سرکوب و فشار و گمراه سازی دستگاه های مختلف آن رژیم جبار، بالاخره دانشجویان در گرایش به اسلام و اوج اسلام طلبی و اسلام خواهی، کار خودشان را کردند و نقش خودشان را ایفا کردند».

فعالیت های انقلابی دانشجویی در زمان مبارزات انقلابی شامل طیف گسترده ای متشکل از حرکت های با قالب سیاسی چون تظاهرات، اعتصابات، تدوین و نشر اعلامیه های سیاسی و… تا حرکت هایی که ظاهر محض دینی داشت، اما گرایش های سیاسی را در بطن خود پیش می برد، چون تجمعات دینی و مذهبی که به اهداف و مقاصد دینی – سیاسی بود.

همراهی دانشجویان و تشکل های دانشجویی با روحانیت و حضرت امام با وجود فالیت گرههای مختلف چپ و راست و پیوستن به صف مبارزات مردمی نشان از درک و آگاهی بالای دانشجویان از روند مبارزات داشت به طوری که بنیان گذار کبیر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی (ره)، در این خصوص فرمودند:جوانان دانشگاهی بودند که با قیام خود رژیم منحوس پهلوی را به عقب نشاندند و دست مفتخواران را قطع نمودند.

چیزی که مسلم است اگر جریان دانشجویی در کنار نهضت مردمی قرار نمی گرفت، بی تردید شکاف عظیمی در جبهه ملت رخ می داد و نهضت مردم مسلمان از مجموعه عظیم موثری که عنصر جوانی و تحصیلکردگی را با هم داشت، محروم می ماند.

اینک نیز پس از فروکش کردن لهیب و التهاب های مردمی، انتظار آن می رود که مجددا جریان دانشجویی بتواند نقش پیشگامی اجتماعی خود را ایفا کند و تاثیرگذاری خود را در گستره جامعه نشان دهد.